Ruim een kwart van de Nederlandse gemeenten (28%) verwacht dat de winkelleegstand meer zal toenemen dan ze vorig jaar dachten. De leegstand loopt in deze gemeenten op, terwijl de bevolking minder snel groeit dan verwacht of zelfs krimpt. Dit blijkt uit een actualisatie van de ‘Leegstandsbarometer’ van ruimtelijk-economisch adviesbureau DTNP uit Nijmegen, op basis van gegevens van Locatus en het CBS.
In de 113 gemeenten is de winkelleegstand begin 2013 groter dan begin 2012. Bovendien valt in die gemeenten de verwachte bevolkingsontwikkeling voor de komende 15 jaar lager uit. Aan de andere kant heeft 17% van de gemeenten een betere verwachting gekregen dan vorig jaar (minder leegstand en een positievere bevolkingsontwikkeling).
Door stagnerende bestedingen, ondernemers die met pensioen gaan en de opkomst van webwinkels is de leegstand in Nederland het afgelopen jaar toegenomen met ruim 150.000 m² winkelvloeroppervlak. Een leegstandsniveau van 4 à 6% (frictieleegstand) is nodig voor een goede doorstroming. Als er meer panden leegstaan is er sprake van structurele leegstand. Dit is extra zorgelijk in gemeenten die ook nog eens te maken krijgen met een afnemende bevolking: daar neemt het draagvlak voor winkels de komende jaren sterk af. In ruim een derde van de gemeenten in Nederland (135) is dit het geval. Hierdoor is sanering van winkelvastgoed vaak onvermijdelijk.
Het aantal gemeenten met een zonnige verwachting is wederom afgenomen. De leegstand is in 15% van de gemeenten die vorig jaar nog een zonnige verwachting hadden, toegenomen tot boven de frictieleegstand en/of de bevolkingsprognoses zijn in deze gemeenten naar beneden bijgesteld. Vorig jaar daalde het aantal gemeenten met een zonnige verwachting al met 25%.
De huidige winkelleegstand en verwachte bevolkingsontwikkeling bieden een goede eerste indruk, maar zeggen niet alles over de winkelmarkt. Zowel bij krimp als bij groei wordt de vestigingslocatie van winkels steeds belangrijker. Buurtstrips, verouderde woonboulevards en aanloopstraten zijn kwetsbaar. In grotere dagelijkse boodschappencentra en onderscheidende recreatieve centra liggen vaak wel kansen, constateert DTNP in zijn rapport. De komende jaren zullen ingrijpende keuzes gemaakt moeten worden.
Bron: Nieuwsbrief Property.nl/12 juni 2013